مشاوره روانشناسی چیست؟

سال‌هاست که مشاوره روانشناسی به‌عنوان راهی برای حل مشکلات شخصی و خانوادگی مطرح‌شده است و حالا، برخلاف گذشته، دیگر کمتر کسی است که از مراجعه به مشاور روانشناسی احساس ضعف کند. کسب مشاوره روانشناسی یکی از بهترین راه‌ها برای حل مشکلاتی است که توانایی حل آن‌ها را نداریم. در این یادداشت می‌خواهیم درباره مشاوره روانشناسی یا روانشناسی مشاوره بنویسیم و بگوییم که مشاوره روانشناسی چیست؟

مشاوره روانشناسی چیست؟

مشاوره روانشناسی (consulting psychology) شاخه‌ای از روانشناسی است که تمرکز آن کمک به افراد برای حل مشکلات و پیچیدگی‌های روانی درونی و در ارتباط با دیگران بوده و به آن‌ها کمک می‌کند تا زندگی خود را بهبود بخشیده و کیفیت آن را بالا ببرند. مشاوره روانشناسی بر چگونگی زندگی شخصی و حرفه‌ای فرد تمرکز می‌کند و تلاش می‌کند تا با دادن توصیه‌های مناسب، مشکلات او را حل کند.

مشاور روانشناسی تلاش می‌کند تا با گوش کردن به مراجعه‌کننده خود و تحلیل شرایط او، ریشه مشکلات فرد در گذشته را یافته و به او بشناساند و سپس با دادن توصیه‌های مناسب او را در حل کردن این مشکلات یاری کرده و وضعیت امروز او را بهبود بخشد.

تعریف مشاوره روانشناسی چیست

«انجمن روانشناسی آمریکا» بزرگ‌ترین نهاد علمی و حرفه‌ای روانشناسی در ایالات‌متحده است. مطابق با تعریف انجمن روانشناسی آمریکا، مشاوره روانشناسی تخصصی از روانشناسی است که به دنبال حل دغدغه‌های احساسی، اجتماعی، کاری، تحصیلی و تندرستی افراد در سنین مختلف است. این مشکلات می‌تواند در مواجهه فرد با خود، خانواده، محیط تحصیل، محیط کار و محیط‌هایی است که در آن با افراد دیگر در ارتباط است، وجود داشته باشد.

مشاور روانشناسی چه‌کاری انجام می‌دهد؟

مشاور روانشناسی تلاش می‌کند تا توانایی‌ها و مهارت‌های مراجعه‌کنندگان خود را تقویت کرده و افزایش دهد تابه‌حال بهتری دست پیدا کنند. مشاور روانشناسی در این راه از متدهای روان‌درمانی استفاده می‌کند تا افراد به مشکلات روزانه زندگی خود فائق آیند.

در خلال جلسات روان‌درمانی گروهی یا انفرادی، مشاور روانشناسی از تکنیک‌های درمانی برای کار با کودکان، نوجوانان، زوجین، خانواده‌ها و بزرگ‌سالان در تمامی رده‌های سنی استفاده می‌کند. مشاوره روانشناسی، نه برای حل مشکلات شدید روانی، بلکه برای حل مشکلاتی است که افراد بر اثر چالش‌ها و کمبودهای زندگی با آن مواجه می‌شوند.

پیشنهاد خواندنی؛ «چرا به مشاوره نیاز داریم؟».

انواع مشاوره روانشناسی

همان‌طور که گفته شد، مشاوره روانشناسی برای تمامی سنین کاربرد دارد. از سویی دیگر انواع مختلفی با توجه به کاربرد آن دارد. این انواع مختلف در حال حاضر بسیار شناخته‌شده و بسیار مورداستفاده مردم هستند. با نگاهی به انواع مشاوره روانشناسی می‌توان ادعا کرد که مشاوره روانشناسی در طول حیات خود بار بزرگی را از دوش اجتماع برداشته است.

در زیر فهرست مشهورترین انواع مشاوره روانشناسی را می‌خوانید؛

• مشاوره ازدواج
• مشاوره خانواده
• مشاوره تحصیلی
• مشاوره اعتیاد
• مشاوره شغلی
• مشاوره توان‌بخشی
• مشاوره سلامت روان

در ادامه با چند نوع مشهورتر مشاوره روانشناسی بیشتر آشنا می‌شویم.

توصیه می‌کنم شرح تمام و کمال این موضوع را در یادداشت «انواع مشاوره روانشناسی» حتماً مطالعه کنید.

مشاوره ازدواج

مشاوره ازدواج که با عنوان مشاوره پیش از ازدواج هم شناخته می‌شود، نوعی از مشاوره روانشناسی است که زوجین را آماده ازدواج و آغاز زندگی زناشویی می‌کند. مشاوره ازدواج به زوجین کمک می‌کند تا مطمئن شوند که رابطه آن‌ها به‌قدری مستحکم و سالم است که بتواند ضمانت یک زندگی پایدار و رضایتمندانه را برای آن‌ها فراهم کند.

مشاوره پیش از ازدواج همچنین می‌تواند زوجین را با نقاط ضعف‌های رابطه خود آشنا کند؛ نقاط ضعفی که ممکن است در آینده برای رابطه آن‌ها ایجاد خطر کند. همچنین مشاوره ازدواج به زوجین کمک می‌کند تا رابطه خود را پیش از ازدواج مستحکم کنند و با شناختی کامل‌تر از یکدیگر زندگی مشترک خود را آغاز کنند.

مشاوره خانواده

مشاوره خانواده که شاید محبوب‌ترین نوع مشاوره روانشناسی باشد، نوعی از مشاوره است که به اعضای خانواده کمک می‌کند که رابطه خود را بهبود بخشیده و مشکلاتی که با یکدیگر دارند را حل کنند. گاهی اوقات تنها زوجین در مشاوره حضور دارند و گاهی اوقات فرزندان نیز در مشاوره خانواده حضور دارند. حضور هریک از اعضای خانواده در دوره مشاوره خانواده بستگی به درخواست خانواده و یا صلاحدید مشاور خانواده است.

مشاوره خانواده به اعضای خانواده کمک می‌کند تا از شرایط بحرانی به‌سلامت عبور کنند و درعین‌حال کمک می‌کند تا از شر مشکلاتی که به دلیل عبور از این شرایط ایجادشده است راحت شوند. مشاوره خانواده به تمامی اعضای خانواده کمک می‌کند تا مشکلات روانی تک‌تک اعضای خانواده را به کمک یکدیگر حل کنند.

خواندن یادداشت «مشاوره خانواده چیست؟» کمک می‌کند در این زمینه به درک کامل‌تری برسید.

مشاوره تحصیلی

احتمالاً شما هم با شنیدن واژه مشاوره تحصیلی، به یاد مؤسساتی مانند «قلم‌چی»، «گاج» و هزاران دکانی که به‌واسطه پهن شدن سفره کنکور شکل‌گرفته‌اند افتاده‌اید. اما مشاوره تحصیلی در اصل نوعی از مشاوره روانشناسی است که اسم دقیق آن مشاوره دوران تحصیل است. این نوع مشاوره روانشناسی به افراد، به‌خصوص کودکان و نوجوانان کمک می‌کند تا به مشکلات دوران تحصیل خود از دبستان تا دانشگاه فائق آیند.

معمولاً این نوع مشاوره با کاربرد آن برای دانش‌آموزانی که دچار افت تحصیلی شده‌اند شناخته می‌شود اما مشاوره تحصیلی برای حل مشکلاتی از قبیل اعتمادبه‌نفس پایین، مشکل با معلم، قلدری و بسیاری از مشکلاتی که در حین تحصیل برای دانش آموزان و دانشجویان به وجود می‌آید کاربرد دارد. امروزه مشاوره تحصیلی یکی از ارکان اصلی آموزش در مدارس محسوب می‌شود.

دراین‌باره خواندن یادداشت «کوچینگ تحصیلی چیست؟» را توصیه می‌کنیم.

دیگر کاربردهای مشاوره روانشناسی

در بخش انواع مشاوره روانشناسی به‌نوعی با کاربردهای آن نیز آشنا شدید. اما برخی از کاربردهای مشاوره روانشناسی که در دل انواع آن جای می‌گیرد، در بحث بالا نیامد که بد نیست با آن‌ها نیز آشنا شوید.

به‌طور مثال یکی از کاربردهای مشهور مشاوره، روانشناسی رشد (کودکان) است. این کاربرد روانشناسی که در دل مشاوره خانواده قرار می‌گیرد، به والدین کمک می‌کند تا با مشکلات کودکان خود آشنا شده و بتوانند آن‌ها را حل کرده و در تربیت فرزند خود موفق‌تر عمل کنند.

دیگر کاربرد معروف مشاوره، مشاوره اختلالات تغذیه است. اختلالات تغذیه یا سوءتغذیه روش‌های درمانی فراوانی دارد که مشاوره روانشناسی نیز با تکنیک‌هایی قادر به درمان آن است.

تفاوت مشاوره روانشناسی و روان‌پزشکی

هنوز هم بسیاری از مردم تفاوت مشاوره روانشناسی و روان‌پزشکی را نمی‌دانند. این عدم آگاهی باعث می‌شود که بسیاری از اوقات اشتباه بزرگی مرتکب شوند و وقتی باید سراغ مشاوره بروند، به روان‌پزشک مراجعه کنند و بالعکس.

روان‌پزشکی شاخه‌ای از رشته‌های پزشکی است. یک روان‌پزشک ابتدا در رشته پزشکی تحصیل می‌کند و پس از گذراندن دوره رزیدنتی، می‌تواند در رشته روان‌پزشکی ادامه تحصیل دهد. اما مشاوره مهارتی از رشته روانشناسی در مقطع کارشناسی و ارشد است.

اما تفاوت اصلی و اساسی روان‌پزشکی و مشاوره روانشناسی، رویکرد درمانی آن‌ها است. رویکرد درمانی روان‌پزشکی کاملاً مبتنی بر دارودرمانی بوده و به دنبال تغییر شیمیایی در مغز برای حل مشکلات روانی فرد است. درحالی‌که مشاوره روانشناسی کاملاً مبتنی بر گفت‌وگو و حل مشکلات افراد از طریق صحبت و توصیه‌های عملی است.

یک فرد زمانی نیاز به مراجعه به روان‌پزشک دارد که دچار بیماری‌های روانی عمیقی است که قابلیت درمان با مشاوره روانشناسی را ندارد؛ بیماری‌هایی که به دلیل اختلال در عملکرد مغز به وجود آمده‌اند و یا بیماری‌هایی که درمان آن‌ها تنها از طریق تأثیرگذاری شیمیایی بر عملکرد مغز امکان‌پذیر است.

مشاوره روانشناسی اما بیشتر به مشکلات رایج افراد در زندگی و محیط پیرامونی آن‌ها می‌پردازد و به دنبال پیدا کردن راهکاری روان‌شناسانه برای حل مسائل افراد است. همان‌طور که گفته شد رویکرد درمانی مشاوره روانشناسی مبتنی بر گفت‌وگو است و برای حل مشکلات و اختلالاتی به کار می‌رود که در جریان زندگی روزمره افراد اتفاق می‌افتد.

شناخت کامل این تفاوت‌ها را می‌توانید در یادداشت «فرق روانشناس و روانپزشک و روانکاو چیست؟» به دست آورید.

چگونه بهترین مرکز مشاوره روانشناسی را پیدا کنیم

واقعیت این است که در حال حاضر تعداد بسیار زیادی مشاور روانشناسی در تهران و شهرهای مختلف ایران به‌صورت حضوری، تلفنی و آنلاین مشغول ارائه مشاوره به مردم هستند. در میان این تعداد مشاور روانشناسی، بسیاری از آن‌ها مشاورانی برجسته و باتجربه هستند که می‌توان به آن‌ها اعتماد کرد.

پریسا موسائی، فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد رشته روانشناسی، یکی از مشاوران شناخته‌شده تهران محسوب می‌شود. پریسا موسائی با سال‌ها مطالعه و تجربه مراجعه‌کنندگان مختلف و با داشتن دغدغه کمک به همنوع، توانسته است اعتماد بسیاری از افرادی که به او مراجعه کرده‌اند را به دست آورد. اگر شما هم به دنبال یک مشاور روانشناسی خوب هستید، می‌توانید همین حالا با دفتر پریسا موسائی تماس بگیرید و یا فرم درخواست مشاوره را پرکنید.